Cách phân biệt viêm xoang và viêm mũi dị ứng thông qua triệu chứng

Viêm xoang và viêm mũi dị ứng là hai bệnh hô hấp phổ biến, dễ bị nhầm lẫn do có nhiều triệu chứng tương tự. Sự nhầm lẫn này có thể gây khó khăn trong việc chẩn đoán và điều trị. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt giữa viêm xoang và viêm mũi dị ứng, từ đó đưa ra những phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

1. Phân biệt viêm xoang và viêm mũi dị ứng qua định nghĩa và bản chất của bệnh

Viêm xoang và viêm mũi dị ứng đều là các bệnh lý liên quan đến hệ hô hấp, đặc biệt ở khu vực mũi, nhưng chúng có sự khác biệt về định nghĩa và bản chất như sau: [1][2][3]

Viêm xoang là gì?

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm các xoang cạnh mũi, khiến xoang bị tắc nghẽn và suy giảm khả năng thoát dịch, dẫn đến ứ đọng và có nguy cơ nhiễm trùng. Bệnh thường do vi khuẩn, virus, nấm xâm nhập gây viêm nhiễm và các yếu tố như: Không khí ô nhiễm, dị ứng hoặc dị vật trong mũi cũng có thể góp phần gây ra viêm xoang.

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm các xoang cạnh mũi khiến xoang bị tắc nghẽn

Viêm mũi dị ứng là gì?

Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch khi gặp các tác nhân gây dị ứng như: Phấn hoa, lông thú, bụi hoặc hóa chất. Khi tiếp xúc với niêm mạc mũi, các tác nhân này kích thích sự sản sinh histamin, gây ra các triệu chứng dị ứng.

Đây là một bệnh lý miễn dịch, không liên quan đến vi khuẩn hay virus, mà xuất phát từ sự phản ứng quá mức với môi trường. Viêm mũi dị ứng thường mạn tính và dễ tái phát nếu không kiểm soát được các yếu tố gây dị ứng.

Viêm mũi dị ứng là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch với tác nhân gây dị ứng

2. Phân biệt viêm xoang và viêm mũi dị ứng thông qua triệu chứng bệnh

Triệu chứng bệnh viêm xoang

Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của viêm xoang: [1][2][3]

• Đau nhức vùng xoang: Người bệnh thường cảm thấy đau và áp lực ở vùng mặt, đặc biệt là xung quanh mắt, trán hoặc gò má, tùy thuộc vào xoang bị viêm.
• Nghẹt mũi: Đường hô hấp bị tắc nghẽn, gây khó khăn khi thở bằng mũi.
• Chảy dịch mũi: Dịch nhầy có thể có màu vàng hoặc xanh, thường chảy xuống cổ họng (hậu chảy mũi).
• Giảm khứu giác: Người bệnh có thể bị mất hoặc giảm khả năng ngửi.
• Ho: Ho nhiều, nhất là vào ban đêm do dịch từ xoang chảy xuống cổ họng gây kích ứng.
• Sốt: Một số trường hợp có thể sốt nhẹ hoặc cao, đặc biệt là khi viêm xoang do nhiễm trùng.
• Đau đầu: Đau đầu có thể kéo dài và nặng hơn khi nghiêng đầu về phía trước.
• Hơi thở hôi: Hơi thở có mùi khó chịu do dịch mủ và nhiễm trùng trong xoang.
• Mệt mỏi: Cảm giác mệt mỏi và khó chịu do tình trạng viêm nhiễm kéo dài.

Viêm xoang thường có triệu chứng đau các vùng mặt, xung quanh mắt, trán hoặc gò má

Triệu chứng bệnh viêm mũi dị ứng

Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của viêm mũi dị ứng: [1][2][3]

• Hắt hơi liên tục: Đây là triệu chứng thường gặp, đặc biệt khi tiếp xúc với chất gây dị ứng.
• Ngứa mũi: Người bệnh có cảm giác ngứa trong mũi, thường xuyên muốn dụi mũi.
• Nghẹt mũi: Mũi bị tắc, gây khó khăn khi thở, đặc biệt vào ban đêm.
• Chảy nước mũi: Nước mũi trong suốt, loãng và chảy liên tục.
• Ngứa họng và mắt: Có thể kèm theo ngứa họng, mắt đỏ, ngứa mắt và chảy nước mắt.
• Giảm khứu giác: Người bệnh có thể mất hoặc giảm khả năng ngửi mùi.
• Ho khan: Ho nhẹ hoặc do kích ứng từ dịch mũi chảy xuống cổ họng.
• Mệt mỏi: Viêm mũi dị ứng lâu ngày có thể khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và mất tập trung.
• Quầng thâm dưới mắt: Gây ra do nghẹt mũi kéo dài làm cản trở tuần hoàn máu dưới mắt.

Bệnh viêm mũi dị ứng thường có triệu chứng hắt hơi liên tục khi gặp tác nhân dị ứng

3. Phân biệt viêm xoang và viêm mũi dị ứng: Bệnh nào có biến chứng?

Viêm xoang và viêm mũi dị ứng đều có những triệu chứng tương tự như: Nghẹt mũi, chảy nước mũi và ngứa mũi. Tuy nhiên, viêm xoang thường do nhiễm trùng xoang gây ra, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: Viêm màng não, viêm não hay áp xe não. Ngược lại, viêm mũi dị ứng là phản ứng với các tác nhân như: Phấn hoa, bụi hay lông thú, thường không gây ra biến chứng nguy hiểm nhưng có thể làm bạn cảm thấy khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. [1]

Người mắc viêm xoang thường cảm thấy áp lực và đau ở khu vực mặt và miệng, với triệu chứng sưng ở một bên mặt do nang trong xoang cạnh mũi bị vỡ. Người bệnh cũng có thể gặp tình trạng chảy nước mũi, sưng cuốn mũi (gây dịch mũi chảy có màu đỏ do mạch máu giãn nở) và cảm giác đau họng hoặc ho do dịch mũi chảy xuống. Viêm xoang cũng thường liên quan đến bệnh hen suyễn, trong khi viêm mũi dị ứng có thể là dấu hiệu của sốt hoặc các dị ứng khác. [1][3]

Bệnh viêm mũi dị ứng thường không gây ra các biến chứng nguy hiểm

4. Cách điều trị viêm xoang và viêm mũi dị ứng có gì khác biệt?

Điều trị viêm xoang

Dưới đây là một số phương pháp điều trị viêm xoang phổ biến: [2][3]
Sử dụng thuốc điều trị: Viêm xoang có thể được điều trị bằng các loại thuốc như: Thuốc kháng sinh (10-14 ngày) cho viêm do vi khuẩn, thuốc kháng viêm (corticosteroid dạng xịt hoặc uống) để giảm viêm, thuốc kháng histamin cho viêm do dị ứng.

• Phương pháp tự nhiên, chăm sóc tại nhà: Xông hơi mũi bằng hơi nước ấm để làm loãng chất nhầy và giảm tắc nghẽn; rửa mũi bằng nước muối sinh lý để loại bỏ vi khuẩn và tác nhân gây dị ứng; uống nhiều nước để dễ đẩy chất nhầy ra ngoài; đảm bảo bổ sung chất dinh dưỡng và nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể hồi phục nhanh chóng.
• Phẫu thuật nội soi xoang: Khi viêm xoang mạn tính không cải thiện sau khi điều trị bằng các phương pháp khác, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp phẫu thuật. Mục đích của phẫu thuật là mở rộng các lỗ xoang, giúp cho dịch mũi chảy ra dễ dàng hơn.
• Sử dụng các loại thảo dược: Một số thảo dược bạc hà, tía tô, cam thảo được sử dụng để làm giảm triệu chứng viêm xoang.
• Thăm khám bác sĩ: Nếu triệu chứng kéo dài hơn 10 ngày hoặc trở nên nghiêm trọng, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng.

Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý giúp hỗ trợ điều trị viêm xoang hiệu quả

Điều trị viêm mũi dị ứng

Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả: [2][3]

• Tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Cần giữ vệ sinh nhà cửa bằng cách thường xuyên dọn dẹp, giặt giũ, hút bụi và sử dụng máy lọc không khí để hạn chế bụi, lông thú và nấm mốc. Ngoài ra, trong mùa phấn hoa, nên đóng cửa sổ và đeo khẩu trang khi ra ngoài.
• Sử dụng thuốc điều trị: Các loại thuốc điều trị dị ứng bao gồm: Thuốc kháng histamin giúp giảm hắt hơi, chảy nước mũi và ngứa; thuốc corticosteroid dạng xịt giúp giảm viêm và nghẹt mũi; thuốc thông mũi có tác dụng tạm thời để giảm nghẹt mũi nhưng không nên dùng lâu dài. Nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc điều trị.
• Liệu pháp miễn dịch (tiêm dị ứng): Đối với những người có triệu chứng nặng và điều trị nhiều phương pháp không hiệu quả thì liệu pháp miễn dịch có thể giúp làm giảm độ nhạy cảm với các tác nhân gây dị ứng.
• Xông mũi với nước muối sinh lý: Giúp làm sạch mũi và loại bỏ chất gây dị ứng khỏi niêm mạc mũi.
• Dùng các loại thảo dược: Một số thảo dược như: Tỏi, mật ong, lá húng quế có thể hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và giảm triệu chứng.
• Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung vitamin C, D và các chất chống oxy hóa để tăng cường hệ miễn dịch. Uống nhiều nước giữ cho niêm mạc mũi không bị khô và giúp giảm triệu chứng.
• Thăm khám bác sĩ: Nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Ngoài những phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng trên, bạn có thể tham khảo thêm sản phẩm Telfor của DHG Pharma. Sản phẩm có thành phần chính fexofenadin – hoạt chất đối kháng histamin chọn lọc trên thụ thể H1 ngoại vi, đạt hiệu quả cao trong điều trị dị ứng.

Telfor hỗ trợ điều trị hiệu quả các triệu chứng dị ứng như: Chảy nước mũi, ngứa mũi, hắt hơi, ngứa họng, ngứa vòm miệng và chảy nước mắt. Bên cạnh đó, sản phẩm còn được sử dụng để điều trị các vấn đề về da do dị ứng, bao gồm ngứa và nổi mẩn đỏ. Sản phẩm được các chuyên gia đánh giá cao về khả năng kiểm soát hiệu quả các phản ứng dị ứng mà vẫn đảm bảo an toàn, không gây buồn ngủ, không ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, tác dụng kéo dài 24 giờ, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu cho người bệnh.

Sản phẩm có 3 loại khác nhau: Telfor 60, Telfor 120, và Telfor 180. Thuốc được chứng nhận tương đương sinh học với biệt dược gốc, có tác dụng nhanh và kéo dài trong 24h, không gây buồn ngủ, không ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Ngoài ra, sản phẩm đã được nghiên cứu và phát triển dựa trên những công nghệ tiên tiến, giúp đảm bảo chất lượng và hiệu quả điều trị. Dây chuyền sản xuất các sản phẩm đều đạt tiêu chuẩn Japan-GMP mang đến sự an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng.

Telfor của DHG Pharma hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng hiệu quả

5. Phòng ngừa bệnh viêm xoang và viêm mũi dị ứng

Để phòng ngừa viêm xoang và viêm mũi dị ứng, cần kết hợp nhiều biện pháp khác nhau. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn ngăn ngừa hai loại bệnh này: [4]

• Làm sạch không gian sống: Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, loại bỏ bụi bẩn, nấm mốc và lông thú cưng, những tác nhân phổ biến gây dị ứng.
• Sử dụng máy lọc không khí: Để giảm thiểu sự tiếp xúc với phấn hoa, bụi và các chất gây dị ứng trong không khí.
• Tránh thuốc lá và khói bụi: Hút thuốc lá và tiếp xúc với khói có thể làm viêm mũi và xoang nặng hơn.
• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Giúp làm sạch xoang và loại bỏ các tác nhân gây dị ứng. Nên thực hiện hàng ngày, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với môi trường nhiều bụi.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin C, D và các chất chống oxy hóa để cơ thể có sức đề kháng tốt hơn.
• Tránh tiếp xúc với phấn hoa, lông động vật: Nếu bạn dễ bị dị ứng với những chất này, hạn chế tiếp xúc hoặc đeo khẩu trang khi cần thiết.
• Giữ môi trường sống không quá ẩm: Môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho nấm mốc phát triển. Sử dụng máy hút ẩm nếu cần để duy trì độ ẩm từ 40-60%.
• Tránh tiếp xúc với không khí lạnh đột ngột: Sự thay đổi nhiệt độ có thể làm tình trạng viêm xoang và viêm mũi dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sử dụng thuốc phòng ngừa: Nếu bạn có tiền sử dị ứng nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống dị ứng, xịt mũi chứa corticosteroid hoặc thuốc kháng histamin.

Thường xuyên vệ sinh nhà cửa sạch sẽ giúp phòng ngừa các bệnh hô hấp

Viêm xoang và viêm mũi dị ứng có nhiều triệu chứng tương tự, khiến người bệnh khó nhận biết. Tuy nhiên, bằng cách chú ý đến thời gian xuất hiện, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và các yếu tố liên quan, bạn có thể phần nào xác định tình trạng của mình. Quan trọng nhất là cần đến bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng cách. Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng, thăm khám lâm sàng và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.

Tài liệu tham khảo:

1. The Difference Between Rhinitis and Sinusitis
   https://www.denvercoloradoearnosethroatallergysinusdoctors.com/the-difference-between-rhinitis-and-sinusitis/#:~:text=Rhinitis and sinusitis are two,filled tissues around the nose. ( Ngày truy cập: 24/9/2024)
2. Rhinitis vs Sinusitis: Which One Do You Have
   https://advancedsinusreliefcenters.com/rhinitis-vs-sinusitis-which-one-do-you-have/ ( Ngày truy cập: 24/9/2024)
3. Rhinitis vs. Sinusitis: How Are They Different?
   https://www.kaplansinusrelief.com/blog/rhinitis-vs-sinusitis/ ( Ngày truy cập: 24/9/2024)
4. Your Guide to Pollen Allergies and Their Treatment
   https://www.healthline.com/health/allergies/pollen#takeaway ( Ngày truy cập: 24/9/2024)

Xem thêm các bài viết liên quan:

• Sự nguy hiểm biến chứng viêm mũi dị ứng và cách điều trị kịp thời
• Nhận biết viêm mũi dị ứng khi mang thai: Triệu chứng và cần điều trị ra sao?
• Lưu ý gì khi dùng thuốc điều trị viêm mũi dị ứng?
• Telfor 120mg DHG - Thuốc trị viêm mũi dị ứng, mề đay (2 vỉ x 10 viên)